Dit is het vijfde deel in de serie “Singled-Out?!”, een serie waarin we allerlei aspecten van het single-zijn bespreken. Het doel is meer openheid te creëren over het onderwerp. Ik hoop van harte dat we als singles én stellen elkaar gaan leren begrijpen en accepteren, maar bovenal dat de norm die voor singles is gecreëerd, verandert. Lees hier deel 1, deel 2, deel 3 en deel 4.
“Zou je niet bij thuiskomst hulp gaan zoeken Marjon? Het gaat echt niet goed met je.”
Ik weet nog precies waar ik zat, waar we waren en hoe ik me voelde, toen mijn moeder dit tegen me zei. Het was aan het einde van mijn studie in Frankrijk en mijn ouders waren naar Reims gereisd om mij en al mijn spullen op te halen. We hadden nog een paar dagen waarin er van alles geregeld moest worden en ik was samen met mijn moeder ergens naar toe geweest. Ik zat achter het stuur, de auto stond gestationeerd op het plein voor mijn appartement. Het was een unieke plek waar ik woonde. Een bruisend, levendig plein die omringt werd door de typische renaissance-achtige gebouwen die je in Frankrijk veel ziet. Op steenworp afstand verwijdert, stond daar de beroemde kathedraal van Reims en lag het centrum van de stad. Terwijl we in de auto zaten, vlogen fietsers aan ons voorbij, raasden auto’s over de klinkers en liepen mensen in en uit het caféetje naast de entree van het gebouw.
Ik daarentegen, voelde mij verre van levendig en bruisend.
Mijn ouders hadden al véél eerder de signalen opgepikt. In de maanden ervoor hadden ze al tijdens telefoongesprekken hier en daar een balletje opgegooid om hulp in te schakelen, zodra ik terug zou zijn in Nederland. Toen mijn moeder het nogmaals vroeg in de auto, had ik mijzelf min of meer al aan de gedachte van therapie overgegeven. Dus daar was ik niet zo door geraakt. Maar wat mij absoluut choqueerde in dat moment, was dat ik opeens besefte dat het écht niet oké met mij ging. Twee weken daarvoor had ik mijn scriptie ingeleverd en in de dagen die daarop volgden, had ik mij nog nooit zo leeg gevoeld. Ik had letterlijk alles gegeven. Liggend op de bank, alleen maar kunnen huilen, duizelig en een vreemd gevoel in mijn hoofd. Alsof ik de grip verloor over mijzelf. Toen ik eenmaal weer gesetteld was in Nederland, ben ik hulp gaan zoeken. En dat is wat mij bracht tot de allerbelangrijkste keuze in mijn leven die ik heb gemaakt op emotioneel vlak:
Het accepteren van hulp.
Voor een lange, lange tijd had ik muren rondom mijn hart gebouwd. Muren zo dik als die van Jericho. Alleen deze muren waren niet van harde, koude stenen, maar van onzichtbare, emotionele barrières. Waarmee ik uiteindelijk weinig mensen écht toeliet in mijn hart. Ik weet dat niet iedereen een soortgelijk verhaal heeft, maar ik weet wel dat iedereen zijn eigen verhaal heeft. Een verhaal waarin je op emotioneel gebied, op kleine of grote schaal, gebrokenheid hebt ervaren, met als gevolg dat je vertrouwen in mensen geschaad is. Dat is vaak de grootste reden waarom je je hart dichtgooit. Zodat de kans op nog meer schade minimaal is. In therapie heb ik geleerd dat dit vluchtschema’s zijn, die in mijn geval voor een bepaalde tijd hielpen om met het pesten te dealen. Alleen, op een gegeven moment maakten de pesters geen deel meer uit van mijn leven, en waren deze gedragspatronen overbodig geworden. Dat was het punt waar er zich een probleem ging voordoen: in veilige situaties met betrouwbare mensen paste ik ook die oude gedragspatronen toe. Het gevolg daarvan is dat die vluchtroutes zich tegen je gaan keren. Je sluit je namelijk óók af van diepgaande vriendschappen en opbouwende community met mensen die essentieel zijn voor je emotionele welzijn in de maatschappij.
Wat is emotionele gezondheid?
Het Centrum voor Emotionele Gezondheid in het Verenigd Koninkrijk, Family Links, geeft daar een duidelijke uitleg over. Zij stellen als volgt: “Emotionele gezondheid is een reeks kneedbare vaardigheden en overtuigingen die van invloed zijn op je gedachten, gevoelens en gedrag, in relatie tot je sociaal en emotioneel functioneren.” Het gaat niet om constant ‘gelukkig’ zijn of compleet vrij zijn van negatieve emoties. Het gaat om veerkracht. Het gaat om het ontwikkelen van de emotionele gezondheidsaspecten die jou als persoon beschermen, ondersteunen en uitrusten,zowel in het dagelijks leven als in de omgang met uitdagingen en obstakels wanneer deze zich voordoen. Het hebben van een ‘goede’ emotionele gezondheid draagt bij aan een stabiel zelfgevoel, gezonde relaties, positieve resultaten, verhoogd welzijn, verminderde geestelijke gezondheidsproblemen, verbeterde levensvooruitzichten, en nog veel meer. (1)
Wat zo essentieel is aan deze definitie van emotionele gezondheid, is dat deze organisatie erkent, dat deze gebroken wereld mensen beschadigt en veel slachtoffers maakt. Maar, zij geven ook aan dat dat niet betekent dat iemand slachtoffer hoeft te blijven. Emotioneel gezond worden, groeien en ontwikkelen, zijn kneedbare skills. Is dat geen goed nieuws voor ons allemaal?
Dit is wat ik tot nu toe heb geleerd op emotioneel gebied…
… dat therapie of hulp een belangrijke stap kan zijn om je verleden te verwerken en om gezonde gedachtenpatronen te ontwikkelen.
In dit blog kun je daar uitgebreid meer over lezen, maar de persoon die ik vier, zes, tien jaar geleden was, ben ik niet meer. Een onzeker meisje met een hoofd vol negatieve en depressieve gedachtes, zittend in een slachtofferrol. Je kunt wel raden dat dit een slechte invloed had op zowel mijn eigen functioneren als ook op mijn omgeving. Het was één van de redenen waarom ik de relatie die ik toen had, verbrak. Ik wist dat ik totaal niet kon bieden wat ik zou moeten geven en dat het ons beiden uiteindelijk kapot zou maken. Het is bekend dat de issues die je nu hebt, zich alleen maar vergroten in je huwelijk. Naar perfectie hoef je niet te streven, dat is onmogelijk als mens. Maar het kan zoveel onbegrip, verwijten en gebrokenheid schelen als je vóór een relatie al met grote issues gedeald hebt en hiermee op een goede manier hebt leren omgaan. In plaats van dat je je pijn bewust of onbewust projecteert op je partner, leer je hoe je gezonder kunt communiceren over verwachtingen of je mening kunt uiten.
Het is hard werken om in therapie je verleden te verwerken. Maar het is alle moeite meer dan waard als je ziet wat het genezingsproces je brengt: een leven in vrijheid en een eigen identiteit vinden in God. Daar zou ik jou in willen aanmoedigen, om mensen in vertrouwen te nemen over bepaalde dingen in je leven. Dat hoeft niet persé een therapeut te zijn, dat kan ook een vertrouwenspersoon in de kerk zijn, een mentor op school of iemand die net een paar stappen verder in het leven is dan jij. Het hoeven geen traumatische ervaringen te zijn. Ook als je gewoon met bepaalde dingen zit, is het goed om erover te praten. Juist als je single bent, heb je de vrijheid en de rust om dit proces aan te gaan. Echt, pak die kans. Vraag aan God of Hij je wil laten zien wat voor praktische stappen jij kunt zetten.
… dat je liefhebbende mensen, vrienden of familie nodig hebt in het leven.
Voor sommigen van jullie is het gezin geen veilige plaats geweest, maar een gebroken omgeving waarin je veel pijn is aangedaan. Door bijvoorbeeld psychiatrische problematiek bij een van je ouders of een broer die altijd voorgetrokken werd. Misschien is je partner vreemdgegaan en vraag je je af of je ooit nog iemand kunt vertrouwen. Misschien ben jij gepest waardoor je mensen niet meer als veilig beschouwt. Misschien behoorde jij altijd tot dat populaire groepje, maar heb je nooit een echte, diepe vriendschap gekend.
Als mensheid zijn we in staat elkaar veel pijn te doen. Maar één ding heb ik ontdekt, en dat is dat je het leven niet alleen aan kunt. Echt. Isoleer jezelf niet. Altijd maar alleen met je eigen gedachten zitten, is een zeer slecht idee. Maar de vraag is: hoe leer je om opnieuw vertrouwensbanden met anderen aan te gaan als dat beschadigd is?
Dit zal een proces zijn van meerdere stappen waar tijd overheen gaat. Vraag God om mensen in je leven te sturen die betrouwbaar zijn. Vraag Hem om genezende, diepe vriendschap. Vraag Hem of Hij je wil leren hoe je mensen opnieuw kunt toelaten in je hart. Daarnaast, praat er eens open over met een vriend of vriendin, of een gemeentelid. Laat voor je bidden. En als het nodig is, ga dan in therapie. Hoe meer ik herstelde, hoe meer mijn hart openging voor mensen die zo graag liefde willen geven. Je hoeft en kan niet gelijk iedereen vertrouwen, maar zorg te allen tijde ervoor dat je eenzaamheid buiten de deur van je hart houdt.
… dat rust nemen thuishoort in je planning of agenda.
Je emotionele en fysieke tank raakt leeg. God heeft niet voor niets een rustdag per week ingesteld die de gehele schepping nodig heeft om op adem te komen. Maar ook doordeweeks is het essentieel om bewust rustmomenten in te bouwen. Het is zo normaal geworden om heel je agenda vol te plannen met activiteiten en continue bezig te zijn met de digitale wereld. Rust wordt tegenwoordig als een luxeproduct gezien en drukte als een teken van succes, terwijl dat absurd is. Ontspanning zou net zo zwaar moeten wegen als een activiteit of een afspraak. Wetenschappelijk onderzoek bevestigt ook nadrukkelijk dat rust en ontspanning ongelooflijk cruciaal zijn voor de gezondheid van je hersenen. Je laat je beenspieren toch ook rusten nadat je een marathon gelopen hebt? (2).
Maak er een gewoonte van dat je een dagdeel of aantal uren apart zet om op te laden. Hoe je dat invult is helemaal aan jou: boek lezen, wandelen, sporten, hobbyen, extra stille tijd met God. Je mag ook helemaal niks doen, je gedachten laten gaan en je brein complete rust geven. Zolang het je tank weer aanvult. Zet genoeg slaap hoog op je prioriteitenlijstje, naast het wegleggen van je telefoon en je tijd op sociale media beperkt te houden. Gebruik je single-zijn om goede gewoontes als deze aan te leren. Het kost wat discipline, maar weet dat de vruchten die je ervan zult plukken in je dagelijks functioneren, je niet zullen teleurstellen.
…dat emotionele ontwikkeling een proces is vol van Gods liefdevolle genade.
Zoals Family Links al aangaf in hun definitie van emotionele gezondheid, gaat het niet om constant blij of gelukkig zijn, maar om veerkracht hebben. “Het gaat om het ontwikkelen van de emotionele gezondheidsaspecten die jou als persoon beschermen, ondersteunen en uitrusten, in de omgang met uitdagingen en obstakels wanneer deze zich voordoen.” Ik vind dit echt een schitterende omschrijving van ontwikkeling. Exact hierbij zal God jou helpen. God belooft ook niet dat er geen obstakels zijn, maar wél dat Hij altijd bij je zal zijn:
“Wees sterk en hebt goede moed. Laat je niet door angst verlammen, want de Heer, jouw God is met je, waar je ook gaat.” – Jozua 1:9 (Nieuw Wereldvertaling)
Feit is dat ze zich vroeg of laat voordoen in je leven, dus kijk eens naar hoe jij omgaat met tegenslagen. Ikzelf heb helaas veel te lang in een slachtofferrol gezeten, maar toen daar eenmaal mijn ogen voor opengingen ben ik gaan werken aan mijn houding. Je maakt fouten en je struikelt over obstakels, maar er is altijd weer een nieuwe dag, waarin je een andere stap kunt maken dan gisteren: een grotere stap OVER je obstakels omdat je in een grote God gelooft voor Wie niets onmogelijk is. Hier mag je keer op keer een keuze voor maken. Het moet een nieuwe gewoonte worden dat je je richt op herstel en overwinning, en dat kost tijd. God zal je leiden en sturen, lees ook eens Johannes 15 over het snoeien. God snoeit je zodat je steeds meer gaat groeien hoe Hij jou bedoeld heeft. Van Hem hoef je ook niet op korte termijn helemaal veranderd te zijn, bij Hem heb je alle tijd. Hij is vol genade voor je proces en je karaktervorming. Zijn liefde zal nooit falen en je altijd omringen.
“De God nu van alle genade, Die ons geroepen heeft tot Zijn eeuwige heerlijkheid in Christus Jezus, Hij Zelf moge u – na een korte tijd van lijden – toerusten, bevestigen, versterken en funderen.”- 1 Petrus 5:10 (HSV)
"De offers voor God zijn een gebroken geest;
een verbrijzeld en verslagen hart zult U, o God, niet verachten.” - Psalm 51:19
"Opdat er geen verdeeldheid in het lichaam zou zijn, maar de leden voor elkaar gelijke zorg zouden dragen. En als één lid lijdt, lijden alle leden mee. Als één lid eer ontvangt, verblijden alle leden zich mee. Samen bent u namelijk het lichaam van Christus, en ieder afzonderlijk Zijn leden.” - 1 Kor. 12:25-27
"Belijd elkaar de overtredingen en bid voor elkaar, opdat u gezond wordt. Een krachtig gebed van een rechtvaardige brengt veel tot stand." - Jak. 5:16
.jpg)
