
Naar aanleiding van mijn eigen getuigenis stelde een goede vriendin van mij een heel aantal interessante vragen. In deel 3 vertel ik dat ik echt een verandering en zelfs genezing opmerkte in mijn gedachtes, als ik Bijbelteksten hardop voorlas en er mijn eigen naam in zette. Ik maakte het volgende statement: “Je verandert dan niet in een vingerknip, maar als je vol blijft houden, zul je zien dat je steeds meer gaat geloven wat je uitspreekt.”
Die vriendin reageerde hierop met: “Is dat uitspreken niet gewoon iets waardoor je jezelf beter gaat voelen? Zijn het niet gewoon je eigen positieve gedachtes die ‘iets’ met je doen? Stel dat God helemaal niet bestaat, wat is het dan, dat die verandering teweegbrengt?”
Je zou dit statement inderdaad op kunnen vatten als een vaag ‘als je er maar lang genoeg in gelooft, dan wordt het vanzelf waar, of ga je het automatisch om je heen zien’. Maar voor mij betekent dat het absoluut niet. Met deze blogpost wil ik verduidelijken wat ik precies bedoel met dit statement.
Als eerste zijn dit ontzettend belangrijke vragen om te stellen. Vele keren heb ik ook zitten malen over de vraag wat mij nou ten diepste genezen heeft. Acht jaar lang een negatief zelfbeeld laten voortwoekeren, maar binnen de helft van die tijd -drie tot vier jaar- compleet nieuwe gedachtenpatronen ontwikkelen en emotioneel gezond leren functioneren. Je zou eerder zeggen dat je de dubbele tijd nodig hebt om hier weer van te herstellen. Dus bij wijze van spreken, zestien jaar. Toch is dat niet zo.
Hoe kan dat?
Onder al deze vragen zit een diepere kern. Die kern draait om de volgende kwestie: Breng ikzelf die verandering in mijn herstel teweeg? Of is het God die een omwenteling in mijn gedachten veroorzaakt, en zo ja, heb ik daar dan invloed op?
Om deze vraag te beantwoorden, wil ik eerst uitleggen wat geloven is. Geloven in de normaalste zin van het woord zou je kunnen omschrijven als ‘de overtuiging hebben dat iets waar is’. We geloven allemaal dat de zon erg warm kan zijn. Op zijn minst heet. We hebben die overtuiging dat dat waar is, omdat we dat ervaren als we met zijn allen op het strand zitten te puffen om twee uur ’s middags tijdens een hittegolf. We zien het. We ervaren het. En dus geloven we het. De Bijbel echter, voegt bovenop de normale definitie van geloven een extra notie toe. In de Hebreeënbrief lezen we het volgende:
Hebreeën 11:1 (HSV) – “Het geloof nu is een vaste grond van de dingen die men hoopt, en een bewijs van de zaken die men niet ziet.”
(NBV) – “Het geloof legt de grondslag voor alles waarop wij hopen. Het overtuigt ons van de waarheid van wat we niet zien.”
De Bijbel koppelt geloven aan de woorden ‘niet zien’. De overtuiging hebben dat iets waar is, alleen datgene is niet zichtbaar. De aanname van mijn vriendin ‘stel dat God niet bestaat’, is terecht, want die vraag is een vraag waar heel veel mensen mee rondlopen. Of sterker nog, het is een stelling waar veel mensen in geloven. Een paar teksten verder draagt Hebreeën een logische redenatie aan om hier mee om te gaan:
Hebreeën 11:6 (HSV) – “Zonder geloof is het echter onmogelijk God te behagen. Want wie tot God komt, moet geloven dat Hij is, en dat Hij beloont wie Hem zoeken.”
Persoonlijk geloof ik dat God bestaat. Ik heb Hem nog nooit gezien en toch geloof ik in Hem door wat ik met Hem meemaakte. En jij? Geloof jij in God? Waarom is deze vraag zo belangrijk? Omdat ik voor de rest van mijn verhaal uitga van deze overtuiging. Dat God bestaat. Dat wat Hij zegt de waarheid is. En dat ik op Hem kan rekenen en Hem kan vertrouwen. Anders gezegd: ik geloof (dit is een groeiproces!) dat Hij geen God is Die misleidt, dat Hij niet kan liegen of opeens iets anders zegt dan eerst. Op grond hiervan neem ik Zijn woorden, die ik in de Bijbel lees, voor waarheid aan.
Wat is positief denken?
In deel 3 noem ik onder andere Romeinen 12:2, waarin staat dat je je gezindheid (= je mindset), laat veranderen of vernieuwen. Er zijn nog meer teksten waarin het over je gedachtes gaat. In Filippenzen 4:7-8 geeft Paulus heel duidelijk de opdracht om alleen je aandacht te schenken aan alles wat waar is, wat eerbaar is, wat zuiver is. Mooi dat Paulus zegt dat het gaat om schenken, alsof goede gedachtes een cadeau zijn aan je hersens. Maar, de belangrijkste vraag hier is: roept Paulus eigenlijk gewoon op tot positief denken?
Recentelijk luisterde ik een hele interessante van Tessa van Olst over de Law of Attraction (luister hem hier, een dikke aanrader). De wet van aantrekkingskracht komt voort uit de New Thought filosofie. Dat houdt in dat je ervan overtuigt bent dat positieve of negatieve gedachten, ook weer positieve of negatieve ervaringen in je leven brengen. Het positief denken, heel bekend geworden door deze beweging, is het vermogen om het goede aan te trekken als we onze aandacht daarop richten. Als jij steeds negatief denkt, zul je ook met een negatieve bril de wereld inkijken en die negativiteit automatisch keer op keer de kans geven om je leven binnen te komen. Door ‘de kracht van het positief denken’ zou je het tegenovergestelde teweeg kunnen brengen. Zelfs zo, dat jij je mindset compleet verandert.
Het interessante is dat positief of negatief denken inderdaad invloed heeft op je leven. Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat er welzeker gezondheidsvoordelen zijn verbonden aan een optimistische houding. Waaronder dat het stresslevels reduceert, de kans op depressie verlaagt en ervoor zorgt dat je meer ontspannen in het leven staat (1). Uit eigen ervaring kan ik dat beamen. Ik weet nu dat negatieve gedachtenpatronen je inderdaad depressief kunnen maken, de hoop uit je leven weg roven en een ongezond, onrealistisch beeld geven van de dagelijkse omgang met mensen en het leven.
Maar. Er is een grote maar.
Voor mij is mijn weg van herstel nooit een kwestie geweest van positief denken. Voor mij is mijn weg van herstel een kwestie geweest van geloven.
Wat is het verschil tussen positief denken of geloven in de waarheid?
Voor mij is alles in mijn genezing terug te koppelen aan het geloof in God. Ik heb namelijk iemand nodig die boven mij staat, iets wat groter is dan mij, wat 100% heilig, volmaakt en rein is: God. Bij positief of negatief denken neem ik mijzelf als norm voor wat ik dan positief of negatief vind. Alleen het punt met negatief denken is, dat mijn zicht nog steeds vertroebeld is. Hoewel ik wist dat het negatief was als ik dacht ‘ik had maar beter niet kunnen bestaan’, dan nóg was ik er steeds weer opnieuw van overtuigd dat het wáár was. Zie je, positief of negatief denken geeft je niet het onderscheidingsvermogen wat nodig is om te beslissen of iets waar is of niet waar. Voor mij zijn het vage termen die meer als los zand aanvoelen, dan als een stevig stuk rots waar je je voeten op neerzet. Het diepste probleem is dan ook niet de zogenaamde negativiteit die erin schuilt. Het allergrootste issue is dat het simpelweg leugens zijn.
Een leugen is altijd onwaar. Een leugen is ALTIJD onwaar.
En dáár kan ik eindelijk wat mee.
Een leugen maakt het contrast in één keer veel scherper. Ik kan ervan overtuigd zijn dat het waar is, maar het IS niet waar. Een leugen is altijd onwaar. Er is er één die jou wil laten geloven in leugens en dat is de duivel. Toen ik daar eenmaal achter kwam, ging het knopje opeens om en werd het me steeds duidelijker. Als ik nu geloof in datgene wat niet waar is, dan is er ook iets om te geloven wat wél waar is. Dus kan ik beter daarin geloven. Maar wie zegt wat waar is? Het is zonneklaar dat ik mijzelf daar niet in kan vertrouwen. Daarom heb ik Iemand nodig die dat wel is. God. God maakt een duidelijk onderscheid tussen de waarheid en de leugen. Hij kan niet liegen (Titus 1:2), spreekt de waarheid en ontmaskert leugens door ze aan het licht te brengen. Als God zegt dat Hij jou en mijn leven, hoop en vrijheid aanbiedt, dan ligt er blijkbaar een leven van vrede voor ons klaar in plaats van een leven in leugens.
Wat zegt God en hoe verandert mij dat dan echt?
Mijn vriendin vroeg: “Is dat hardop voorlezen iets, waardoor je je automatisch beter gaat voelen?” Is het een soort magische formule, waarbij je een bepaalde optimistische energie over je zelf uitspreekt? Nee. Het zijn geen positieve quotes. Het zijn woorden uit Gods eigen mond.
Er zit kracht, autoriteit en leven in Gods woorden. Jezus zei Zelf: “De woorden die Ik tot u spreek, zijn Geest en zijn Leven” (Joh 6:63). De Heilige Geest is de drijvende kracht achter het leven in die woorden. En als Hij in jouw hart en geest leeft, zal Hij ook werken en ‘iets’ doen in je geest (= je gedachtes). Deze kracht in Gods woord onderschatten wij enorm. Niet ik die het uitspreek of hardop voorlees, zorg voor een verandering. Maar omdat het bij God Zelf vandaan komt, zit er macht aan verbonden. Een kracht die alleen niet met het oog zichtbaar is.
Maar hoe kan het, dat dit mij dan verandert? Het is een soort samenspel tussen wat God doet en wat jij mag doen. Gods waarheid ligt voor jou klaar. God laat ons in Zijn Woord duidelijk merken hoe waardevol, uniek en geliefd wij voor Hem zijn (Jes. 43:4, Matt. 10:29-31). Omdat Hij volmaakt is, is het ook DE waarheid voor jou. Alle beloftes zijn aan jou gegeven, zonder aanzien des persoons. Vervolgens is het aan jou om te geloven. Een overtuiging leren hebben dat het waar is, ook al zie je het (nog) niet. Soms geeft God je een groeispurtje in het geloof, maar vaker leer je geloven door actie te ondernemen. Door in beweging te komen, creëer je nieuwe ruimte om je heen, waarin het geloof zich kan uitbreiden. Stap voor stap. Let op: het is dus niet altijd zichtbaar wat er op dat moment in je gebeurt, als je Zijn beloftes aan jezelf voorleest, en voorleest, en voorleest. Maar na een bepaalde tijd kun je vaak zeggen: ‘Hee, ik ben aan het veranderen!’. Dat is de Heilige Geest die deze vernieuwing van je denken teweegbrengt.
“Breng ikzelf dus die verandering in mijn herstel teweeg? Of is het God die een omwenteling in mijn gedachten, en zo ja, heb ik daar dan invloed op?”
Ik kan mijzelf niet veranderen. Positieve gedachten, of een optimistische houding kunnen bijdragen aan een ontspannener leven, maar alleen Gods waarheid verandert je op zijn aller diepst in je hart, geest en ziel. Ik mag stappen nemen in het geloven in Gods Woord, dan zal Hij Zijn kracht uitwerken in mijn gedachten.
Weet je wat ze ook nog vroeg? “Als bij jou die overwinning is gekomen, kan ik dan hopen dat dit bij mij ook gebeurt?”Ja! Absoluut!!! God wil hetzelfde doen voor jou en ieder ander die daarnaar verlangt en daarnaar vraagt. Je mag zonder terughoudendheid aannemen wat God al die tijd al voor je heeft klaarliggen. Een leven met en door Hem. Hoe weet ik dat?
Joh. 8:31, 32 en 36 – “Jezus dan zei tegen de Joden die in Hem geloofden: Als u in Mijn woord blijft, bent u werkelijk Mijn discipelen, en u zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u vrijmaken. […] Als dan de Zoon u vrijgemaakt heeft, zult u werkelijk vrij zijn.”
Bronnen: